Thực hiện việc góp ý về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013, tỉnh Bắc Kạn đã triển khai nhiều hình thức lấy ý kiến góp ý đối với dự thảo, qua đó đã ghi nhận nhiều ý kiến tâm huyết.
Đa dạng hình thức góp ý
Ngay sau khi Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013 công bố dự thảo Nghị quyết để lấy ý kiến nhân dân vào sáng 6/5, việc lấy ý kiến trên địa bàn tỉnh nhanh chóng được triển khai rộng khắp, với các hình thức đa dạng, thích hợp, linh hoạt, thu hút sự quan tâm đặc biệt của các tầng lớp nhân dân.
Dự thảo Nghị quyết dự kiến sửa đổi 8 điều gồm điều 9, 10 (thuộc Chương I về chế độ chính trị), điều 84 (thuộc Chương V về Quốc hội); các điều 110, 111, 112, 114, 115 (thuộc Chương IX về chính quyền địa phương). Trong đó tập trung vào 2 nhóm nội dung quan trọng, gồm: các quy định liên quan đến Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội; các quy định tại Chương IX để thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; đồng thời, có quy định chuyển tiếp để bảo đảm chính quyền địa phương hoạt động thông suốt, không gián đoạn, phù hợp với lộ trình thực hiện sắp xếp, sáp nhập các đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã, không tổ chức cấp huyện.
Đối tượng lấy ý kiến bao gồm các tầng lớp nhân dân; các cơ quan, tổ chức ở trung ương và địa phương; Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên; các chuyên gia, nhà khoa học. Thời gian lấy ý kiến bắt đầu từ ngày 6/5. Nội dung lấy ý kiến là toàn bộ dự thảo Nghị quyết, bao gồm bố cục, nội dung và kỹ thuật trình bày.
Theo Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Đồng Văn Lưu, tỉnh chỉ đạo các cấp, các ngành triển khai lấy ý kiến đến đông đảo người dân trên địa bàn thông qua nhiều hình thức họp thôn, họp tổ, tổ chức các hội nghị..., đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền qua nhiều hình thức khác nhau trên các phương tiện thông tin đại chúng, sử dụng những nền tảng xã hội như Facebook, Zalo... Cán bộ tuyên truyền ở cơ sở vùng đồng bào dân tộc thiểu số sử dụng các thứ tiếng như tiếng Mông, tiếng Dao, tiếng dân tộc thiểu số khác để người dân có thể hiểu rõ, nắm chắc nội dung sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 2013.
Một trong những hình thức đóng góp ý kiến là người dân có thể góp ý kiến trực tiếp trên Cổng Thông tin điện tử tỉnh Bắc Kạn qua chuyên mục Lấy ý kiến về các dự thảo văn bản.
Đặc biệt, lần lấy ý kiến này có sự tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, tạo điều kiện thuận lợi để các tầng lớp nhân dân tham gia góp ý thông qua ứng dụng VneID. Theo đại tá Hà Trọng Trung - Phó Giám đốc Công an tỉnh, triển khai thực hiện nhiệm vụ, Công an tỉnh đã xây dựng Kế hoạch tổ chức lấy ý kiến Nhân dân đối với dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 qua ứng dụng VNeID trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn, theo 3 giai đoạn, gồm: Giai đoạn 1 đẩy mạnh công tác tuyên truyền và hướng dẫn Công an các đơn vị, địa phương thực hiện (từ ngày 9/5/2025 đến ngày 29/5/2025); giai đoạn 2 tổ chức lấy ý kiến (từ khi Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 công bố dự thảo đến ngày 31/5/2025); giai đoạn 3 tổng hợp và phân tích dữ liệu. Kết quả tham gia góp ý của Nhân dân sẽ được hệ thống tự động phân loại theo nhóm nội dung, đối tượng người dân, khu vực.
Người dân phường Đức Xuân, thành phố Bắc Kạn cho rằng việc góp ý kiến qua ứng dụng VNeID rất thuận tiện
Anh Nguyễn Văn Tuấn ở tổ 11C, phường Đức Xuân chia sẻ: "Lấy ý kiến nhân dân trên ứng dụng VNeID là mới và rất phù hợp với thực tiễn, bởi hầu hết người dân đều sử dụng điện thoại thông minh và được định danh điện tử mức độ 2. Việc lấy ý kiến bằng hình thức này rất thuận tiện đối với người dân và đảm bảo tính dân chủ trong xây dựng Hiến pháp".
Ngoài ra, Công an tỉnh đã chủ động chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ, Công an các xã, phường, thị trấn tăng cường công tác bám, nắm địa bàn, nắm bắt tình hình dư luận xã hội, kiểm soát, phòng ngừa và xử lý thông tin xấu độc; lan tỏa, phủ xanh thông tin tích cực trên các phương tiện truyền thông và không gian mạng; không để xảy ra việc lợi dụng hoạt động lấy ý kiến góp ý dự thảo nội dung sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 để gây nhiễu loạn thông tin, ảnh hưởng đến nhận thức và niềm tin của Nhân dân.
Nhiều ý kiến tâm huyết góp ý dự thảo
Qua triển khai lấy ý kiến góp ý đối với dự thảo, các ý kiến đều thể hiện sự đồng thuận cao với chủ trương sửa đổi Hiến pháp 2013 và định hướng tổ chức chính quyền 2 cấp. Theo Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đăng Bình, việc sửa đổi tạo cơ sở cho việc thực hiện cuộc cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy, xây dựng và hoàn thiện hệ thống chính trị hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả hơn, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ phát triển đất nước nhanh, bền vững trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Đỗ Thị Minh Hoa cho biết, nội dung sửa đổi Hiến pháplà cần thiết và phù hợp để làm cơ sở cho việc sắp xếp tổ chức bộ máy của MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội
Nhiều ý kiến tập trung góp ý vào các vấn đề cụ thể trong dự thảo. Tại Hội nghị lấy ý kiến góp ý dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 do UBND tỉnh phối hợp với HĐND tỉnh, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh tổ chức đã ghi nhận nhiều ý kiến hay. Theo đồng chí Đỗ Thị Minh Hoa - Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, các nội dung quan trọng được sửa đổi tại khoản 1 Điều 9 khẳng định: “Mặt trận Tổ quốc là bộ phận của hệ thống chính trị của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo” và khoản 2 Điều 9 quy định: “Các tổ chức chính trị - xã hội trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, được tổ chức và hoạt động thống nhất trong Mặt trận Tổ quốc Việt Nam”. Đây là những nội dung sửa đổi quan trọng khẳng định vai trò, vị trí, cơ chế hoạt động của MTTQ là một bộ phận của hệ thống chính trị có các tổ chức thành viên trực thuộc là các tổ chức chính trị - xã hội và các tổ chức thành viên khác, đồng thời các nội dung sửa đổi như trên cũng cần thiết và phù hợp để làm cơ sở cho việc sắp xếp tổ chức bộ máy của MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội và các tổ chức thành viên thống nhất hoạt động đảm bảo hiệu năng, hiệu lực và hiệu quả.
“Việc xác định các loại đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và trình tự, thủ tục thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính do Quốc hội quy định cần phải lấy ý kiến Nhân dân địa phương. Theo các ý kiến, đơn vị hành chính, địa giới hành chính là địa bàn người dân trực tiếp sinh sống, việc chia tách, sáp nhập, giải thể, thành lập hay điều chỉnh địa giới hành chính đều ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống, sinh hoạt, quyền và lợi ích của người dân. Do đó khi thực hiện các nội dung này để đảm bảo quyền dân chủ, phù hợp với thực tiễn, tạo sự đồng thuận cao thì việc phải lấy ý kiến Nhân dân là cần thiết. Hơn nữa, qua thực tế nhiều cuộc lấy ý kiến của Nhân dân về thành lập, giải thể, chia đơn vị hành chính... có rất nhiều ý kiến hay, tâm huyết thể hiện sự hiểu biết sâu sắc về lịch sử, địa lý, văn hóa của người dân mà các cấp chính quyền cần phải tiếp thu, chỉnh sửa" - Đây là ý kiến của bà Đinh Thị Chuyên San, thành viên Hội đồng tư vấn tư vấn Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh cũng là ý kiến của nhiều đại biểu khi góp ý đối với dự thảo.
Bà Đinh Thị Chuyên San, thành viên Hội đồng tư vấn Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đề nghị việc thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính cần phải lấy ý kiến Nhân dân
Nhiều ý kiến góp ý đề nghị giữ nội dung đại biểu HĐND có quyền chất vấn đối với Chánh án Tòa án nhân dân, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tại khoản 2 Điều 115 dự thảo. Theo ý kiến của đại biểu, Tòa án nhân dân hay Viện kiểm sát nhân dân là đơn vị tổ chức theo khu vực không gắn với chính quyền địa phương cùng cấp, tuy nhiên, Tòa án nhân dân hay Viện kiểm sát nhân dân khu vực vẫn làm nhiệm vụ giải quyết các nội dung thuộc thẩm quyền gắn với quyền, nghĩa vụ của người dân tại địa phương. Do đó, xuất phát từ việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của Nhân dân và đồng thời cũng đảm bảo Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân có trách nhiệm gắn các hoạt động sát với thực tiễn cơ sở thì việc đại biểu HĐND có quyền chất vấn đối với Chánh án Tòa án nhân dân, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân là cần thiết.
Tại khoản 3 Điều 2 dự thảo quy định: “Trường hợp đặc biệt, cho phép chỉ định nhân sự không phải là đại biểu Hội đồng nhân dân giữ các chức danh lãnh đạo Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, cấp xã hình thành sau sắp xếp”. Theo đại diện Sở Tư pháp, đối với địa phương có thể sẽ gặp vướng mắc, lúng túng trong việc xác định “trường hợp đặc biệt” được chỉ định nhân sự không phải là đại biểu Hội đồng nhân dân giữ các chức danh lãnh đạo Hội đồng nhân dân cấp xã hình thành sau sắp xếp. Do đó, Sở Tư pháp đề nghị sau khi Nghị quyết có hiệu lực cần có hướng dẫn, giải thích để các địa phương áp dụng nếu có trường hợp phải thực hiện chỉ định.
Theo Phó Giám đốc Sở Nội vụ Trịnh Tiến Long, về hiệu lực thi hành và điều khoản chuyển tiếp, để tạo cơ sở pháp lý cho việc kiện toàn, sắp xếp về tổ chức, cán bộ, ban hành các văn bản pháp luật có liên quan trong thực hiện chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, đặc biệt là để Chính phủ kịp ban hành văn bản quy định, hướng dẫn, phân định lại nhiệm vụ, quyền hạn của các cấp chính quyền địa phương trong các lĩnh vực quản lý nhà nước khi không còn tổ chức chính quyền cấp huyện, đề nghị xác định thời điểm có hiệu lực thi hành của Nghị quyết là từ ngày 1/7/2025 là phù hợp.
Tỉnh Bắc Kạn dự kiến việc lấy ý kiến Nhân dân về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 sẽ hoàn thành trước 30/5, sau đó sẽ gửi tổng hợp báo cáo kết quả lấy ý kiến đến Chính phủ (qua Bộ Tư pháp)./.